ข่าว สัง คม กว่า 100 วันประท้วงอิหร่าน กับสังคมที่ “มิอาจกลับเป็นดังเดิม”

ข่าว สัง คมการประท้วงต่อต้านรัฐบาลที่ยาวนานที่สุดในอิหร่าน นับแต่การปฏิวัติอิสลามในปี 1979 ได้ดำเนินมาเป็นเวลากว่า 100 วันแล้ว การเคลื่อนไหวครั้งนี้ไม่เพียงจะสั่นคลอนอำนาจรัฐ แต่ยังสร้างความสูญเสียใหญ่หลวงให้ประชาชนอิหร่าน ตัวอย่างข่าวสังคมสำนักข่าวของนักกิจกรรมด้านสิทธิมนุษยชน (Human Rights Activists’ News Agency หรือ HRANA) ระบุว่า นับแต่ประชาชนลุกฮือขึ้นประท้วงทั่วประเทศเมื่อเดือน ก.ย. มีผู้ประท้วงเสียชีวิตแล้วกว่า 500 คน ในจำนวนนี้มีเด็กรวมอยู่ 69 คน มีการประหารชีวิตผู้ประท้วงแล้ว 2 คน และอีกอย่างน้อย 26 คนถูกตัดสินให้รับบทลงโทษเดียวกันข่าวสังคมวัฒนธรรม ซึ่งแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล เรียกว่า “การพิจารณาคดีจอมปลอม”คู่มือทำความเข้าใจง่าย ๆ เกิดอะไรขึ้นที่อิหร่านๅ , 5 การเปลี่ยนแปลงของชาวอิหร่าน หลังประท้วงผ่านไป 50 วัน , โซเชียลมีเดียช่วยข่าวประท้วงอิหร่านดังทั่วโลกได้อย่างไร

การประท้วงครั้งนี้มีขึ้นหลังจากหญิงสาววัย 22 ปีคนหนึ่งที่ชื่อมาห์ซา อามินี เสียชีวิตขณะถูกควบคุมตัวโดยเจ้าหน้าที่ซึ่งรู้จักกันในนาม “ตำรวจศีลธรรม” เพราะถูกกล่าวหาว่าทำผิดกฎการสวมผ้าคลุมศีรษะที่เรียกว่าฮิญาบ ที่ผ่านมา ข่าวปัญหาสังคมชาวอิหร่านเคยออกมาประท้วงใหญ่ทั่วประเทศมาก่อน เช่นคราวปี 2017 ที่ดำเนินไปจนถึงต้นปี 2018 และอีกครั้งในเดือน พ.ย. 2019 แต่การประท้วงครั้งล่าสุดนี้มีลักษณะเฉพาะ คือ มีคนจากทุกภาคส่วนในสังคมเข้าร่วม และผู้หญิงได้กลายเป็นหัวหอกหลักในการประท้วงภายใต้คำขวัญ “สตรี ชีวิต และเสรีภาพ” (Woman, life, freedom)

ส่วนฮามิด ฟาร์โรกห์เนซาด นักแสดงชายชื่อดังอีกคนเพิ่งย้ายไปอยู่ในสหรัฐฯ เมื่อต้นเดือน ธ.ค. และเรียก อยาตอลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี ผู้นำสูงสุดอิหร่าน ว่า “จอมเผด็จการ” โดยเปรียบเทียบเขากับนายพลฟรังโก ของสเปน, สตาลิน ของโซเวียต และมุสโสลินี ของอิตาลี อาลี คาริมี อดีตนักบอลขวัญใจชาวอิหร่าน ซึ่งอาศัยอยู่ในนครรัฐดูไบก็เป็นอีกคนที่สนับสนุนการประท้วงครั้งนี้ เขาระบุว่าได้รับคำขู่เอาชีวิตจากเจ้าหน้าที่ข่าวกรองอิหร่าน ส่งผลให้เขาต้องย้ายไปอยู่สหรัฐฯ ในที่สุด คาริมี ซึ่งมีผู้ติดตามทางอินสตาแกรมกว่า 14 ล้านคน ถือเป็นหนึ่งในผู้วิจารณ์รัฐบาลอิหร่านอย่างตรงไปตรงมามากที่สุด